Ben Muayenesi Nedir? Nasıl Yapılır?
Ben veya literatürdeki adıyla nevüs, dermoskop ve videodermoskop cihazları ile incelenir ve değerlendirilir. Dermoskopik muayene sayesinde çıplak gözle görülemeyecek olan benin iç yapısı derinlemesine incelenebilir. Özel ışık ve büyüme sistemleri ile uygulanan ben muayenesi önemli bir tanı yöntemidir. Adana’da hastalarına hizmet veren Uzman Dermatolog Fatma Menteş, Ben (Nevüs) Muayenesi nedir, nasıl yapılır sizler için anlattı.
Ben (Nevüs) Muayenesi Neden Yapılır?
Nevüsler yani benler cildimizi ultraviyole ışınından koruyan melanosit isimli hücrelerden kaynaklanır ve yapıları itibariyle iyi huylu deri tümörleridir. Melanositlerden kaynaklanan kötü huylu tümörler ise melanom olarak adlandırılır. Melanomların başka organlara yayılma riski son derece yüksektir. Bu metastaz olasılığından dolayı melanomlar en tehlikeli deri kanserlerinden biridir. Ben muayenesi şüphe çeken bir deri lezyonunun ben mi (Nevüs mü) yoksa melanom mu olduğunu tespit etmek için uygulanır. Dermoskopik muayene sırasında tecrübeli bir dermatolog hekim, çıplak gözle yapılan muayeneye kıyasla çok daha geniş bir değerlendirme imkanı bulur. Doğru tanı koyma şansı büyük oranda artar.
Dermoskopik Muayene Hangi Benlere Uygulanmalıdır?
İlk olarak yakın zamanda rengi, şekli, kabarıklığı veya büyüklüğünde bir değişiklik yaşanan veya kanama yapan benler dermoskopik olarak incelenmelidir.
Bir buçuk santimetreden daha büyük çaplı doğumsal benlerin de muayene edilmesi gerekir.
Beş ila altı milimetreden daha büyük bir çapa sahip, kenarları girintili çıkıntılı ve üzerinde birden fazla renk barındıran benler de muhakkak dermoskopik muayeneye tabi tutulmalıdır. Buna karşın çapı bir, iki milimetre olan küçük ve çıplak gözle bakıldığında son derece düzgün görünen benler de başlangıç aşamasındaki melanomlar olabilmektedir.
Bunun haricinde doktorun şüphelendiği ve melanom gelişimi açısından riskli gördüğü benler de muhakkak muayene edilmelidir.
Kimlerde Melanom Gelişme Riski Daha Yüksektir?
- Vücudunda çok sayıda beni olan kişiler
- Atipik ben olarak adlandırılan benlerden beş veya daha fazla olan kişiler
- Çilli ve kızıl saçlı kişiler
- Açık ten rengine sahip ve renkli gözlü kişilerde
- On dört yaşından önce içi su dolu, kabarcıklı, şiddetli ve ağrılı bir güneş yanığı yaşayanlarda
- Ailesindeki birinci derecede yakınlarında melanom olan kişilerde melanom gelişme riski daha yüksektir.
Öte yandan unutmamak gerekir ki vücudunuzda az sayıda ben olması veya yukarıda bahsettiğimiz risk unsurlarının sizde bulunmaması, melanom gelişmeyeceği anlamı taşımaz.
Uzun sürelerden bu yana var olan ancak herhangi bir biçimde değişen bir beniniz varsa muayene olmanız gerekir. Kırklı yaşlardan sonra meydana gelip hızlı bir büyüme gösteren benlerin de muhakkak dermoskopik muayene ile incelenmesi gerekir.
Tüm Vücut Ben Haritalama / Ben Analizi Nedir?
Ben haritalama işlemi, yukarıda bahsettiğimiz melanom risklerini taşıyan kişilerde uygulanır. Ancak ben haritalama işleminin gerekli olup olmadığına uzman dermatolog hekiminiz karar verir.
Tüm Vücut Ben Haritalama (Ben Analizi) Nasıl Yapılır?
Ben analizi veya tüm vücut ben haritalama işlemi videdermoskop adı verilen bir cihazla gerçekleştirilir. İlk olarak bir bilgisayar programı eşliğinde bütün vücudun her açıdan fotoğrafları çekilir. Ardından dermatolog hekim vücuttaki benleri tek tek dermoskopla tek tek inceler. 20 – 1000 kat büyütülen görüntüler, bilgisayar monitörüne yansıtılabilir. Hastaların takip muayenelerinde eski görüntüler ve yeni görüntüler birlikte kıyaslanır. Bu, doğru tanı koymak için önemlidir.
Ben Haritalama (Ben Analizi) Muayenesi Öncesinde Neler Yapılması Gerekir?
- İlk olarak doktorun belirteceği tarzda bir iç çamaşırı giyilmelidir.
- Hastanın koltuk altı bölgesi ve genital bölgesinin tıraşlanmış olması gerekir.
- Vücudunda yoğun şekilde kıl bulunan erkek hastaların bu kılları tıraş etmesi gerekir.
- Doktor makat çevresindeki veya genital bölgesindeki benler hakkında doktoruna bilgi vermelidir.
- Saçlı deride ben olup olmadığı muayene öncesinde hasta tarafından kontrol edilmeli ve bu benler hakkında doktor bilgilendirilmelidir.
- Muayeneye gelirken kişi yüzünde makyaj, pudra veya fondöten gibi kapatıcılar bulundurmamalıdır.
- Tırnaklara oje sürülmemeli, güneş koruyucu krem sürülmemelidir.
- Benlerin görülmesine engel olan cilt kuruluğuna karşı, ayak tabanları da dahil olmak üzere bol miktarda nemlendirici krem sürülmelidir.
NOT: Hastalıklar ve tedavi yöntemleriyle ilgili içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınızla ilgili tüm konularda doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
